Kriptoloji Nedir? Ne İşe Yarar?

İnsanların birbirleri ile haberleşmek amacıyla kullandıkları iletilerin, mesajların ya da yazıların güvenli bir şekilde alıcısına ulaşması adına çalışmalar yapan ve yöntemler geliştiren bilim dalına kriptoloji adı verilmektedir. Kısaca anlatılmak istenirse şifre bilimi olarak tanımlanabilir.

Kriptolojinin bir çeşit matematik bilimi olduğunu söylemek mümkün. Çünkü genellikle sayılar ve sayı teorileri üzerine kurulan bir sistemdir. İlk çağladan beri insanlar tarafından farklı tekniklerle kullanılan bu bilim dalı II. Dünya Savaşı ile birlikte popülerliğini hızlı bir biçimde arttırmıştır.

Kriptoloji kendi içerisinde iki farklı branşa ayrılır. Bu branşlar kriptografi ve kriptoanaliz olarak isimlendirilmektedir. Kripto Yunancada gizli anlamına gelir. Sonuna eklenen kelimeye gizlilik anlamı katmaktadır. Kriptografi gizli yazı anlamına gelmektedir. Kriptoanaliz ise güvenli bilginin kırılması üzerine çalışmalar yapar. Kriptografi ve kriptoanaliz birbirlerine zıt terimler olarak gösterilebilir.

Kriptolojinin Tarihi

İlk kriptoloji izlerine bakıldığında tarihler MÖ 4000’leri göstermektedir. Mısır Hiyerogliflerinde bu bilime rastlanmıştır. MÖ 50 yılında Roma İmparatoru Jul Sezar kriptografiyi kullanmış ve günümüzde kullanımına devam eden Sezar Şifrelemesini geliştirmiştir. MÖ 5. yüzyıla kadar bu bilim gelişmeye devam edememiş ancak sonrasında Spartalılar ile gelişimine devam etmiştir. Almanya I. ve II. Dünya Savaşları sırasında bu bilimi en etkili biçimde kullanan devlet olmuştur.

Kriptoloji Ne İşe Yarar?

Bilgi her zaman değerli bir kavramdır ve bilginin güvenliği her zaman ön planda tutulan bir değerdir. Basit bir şekilde interneti kullanan kişilerden devasa kurumlar arası iletişimi sağlayan ekiplere kadar herkes güvenlik açıklarının bulunmamasını ister.

Gönderilen iletilerin ya da mesajların anlaşılmaması için içerisine basit şifreler konulabilir. Şirketler için bu şifreleme işlemleri çok daha önemli bir hal almaktadır. Gönderilen mesajların üçüncü bir kişinin eline geçmemesi ya da geçse dahi herhangi bir anlam ifade etmemesi adına kriptoloji biliminden yardım alınmaktadır.

Kriptoloji bilimi yalnızca yazılı mesajları konu almamaktadır. Haberleşmenin her alanında kriptolojiden fayda sağlanabilir. Telsizle iletişimde de bu bilim dalından yardım alınmaktadır. Sesler şifrelendikten sonra karşıya gönderilmektedir. Aracı tarafından şifreler açılır ve böylece araya başak bir kullanıcı girmiş olur.